Otyłość jest chorobą cywilizacyjną, niebezpiecznie szybko rozprzestrzeniającą się na terenie całego świata. Większość z nas wie, że choroba ta przyczynia się do rozwoju szeregu innych niebezpiecznych dla zdrowia zaburzeń oraz chorób (więcej informacji o konsekwencjach zdrowotnych otyłości zawarłam w swoim autorskim artykule pt. „Wpływ otyłości na zdrowie„).
Dzisiaj natomiast chciałabym skupić się na tym, jak często to zjawisko występuje wśród polskich dzieci i młodzieży, jakie są przyczyny występowania u nich nadmiernej masy ciała oraz na profilaktyce przed otyłością w tej grupie osób, czyli na tym, w jaki sposób – my, dorośli możemy pomóc im zachować prawidłową masę ciała, a tym samym dobre zdrowie na długie lata.
Według Instytutu Matki i Dziecka w Polsce – co piąty chłopak oraz co siódma dziewczynka w wieku szkolnym choruje na otyłość. Przyczyn otyłości u dziecka można znajdować wiele – od problemów z rówieśnikami, przez nieprawidłowe rodzinne nawyki żywieniowe do bardzo niskiej lub nawet braku aktywności fizycznej. Najczęściej przyczyn jest kilka i każda z nich wpływa na kolejną, co sprawia, że problem jest coraz bardziej złożony i skomplikowany. W momencie przystąpienia do leczenia otyłości u dziecka niezmiernie ważne jest przeprowadzenie szczerej rozmowy z nim, wsłuchanie się w jego problemy w celu lepszego zrozumienia i wprowadzenia dobrego modelu leczenia otyłości. Sposobem leczenia otyłości u dziecka nie będzie jednak ograniczenie ilości jedzenia do minimum czy wprowadzenie licznych zakazów a będzie to sprawdzenie jakości spożywanych dotychczas produktów i zamiana ich na te zdrowsze, mniej przetworzone oraz mało kaloryczne, a bardziej wartościowe odżywczo dla organizmu. Należy jednak pamiętać o tym, że dzieci nie powinno się odchudzać, ponieważ to nie wpływa dobrze na ich rozwój, a wręcz może go zaburzać.
Sytuacja związana z otyłością wśród powyższej grupy wiekowej z roku na rok się pogarsza i wpływa negatywnie na zdrowie kolejnych dzieci, przyczyniając się tym samym do pogorszenia ich stanu psychicznego czy fizycznego i do rozwoju szeregu niekorzyści na tle zdrowotnym. Niezwykle ważne, a szczególnie dla tej grupy wiekowej jest prowadzenie nieustannej profilaktyki otyłości. Dzieci i młodzież muszą być świadomi konsekwencji zdrowotnych, mogących wyniknąć z powodu posiadania nadmiernej masy ciała. Powinni oni znać podstawowe i prawidłowe nawyki żywieniowe, a także wiedzieć, o tym, jak ważna jest regularna aktywność fizyczna. Systematyczne wprowadzanie wszystkich wspomnianych elementów, pozwoli dzieciom i młodzieży bardziej dbać o siebie, i o swoich kolegów rówieśników, a wspólna nauka zdrowych nawyków będzie skuteczniejsza i trwale zapamiętana na wiele lat. Oprócz tego dzieci będą świadome zagrożenia i same będą skłonne zachować oraz wprowadzać kolejne zdrowe nawyki przez całe życie, przekazując je z pokolenia na pokolenie – swoim dzieciom i wnukom, co być może przyniesie wieloletnią korzyść dla społeczeństwa.
Profilaktyka otyłości wśród dzieci powinna przede wszystkim opierać się na zasadach racjonalnego odżywiania. Te zasady najlepiej określa Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia Dzieci i Młodzieży (4-18 lat), która została opracowana przez Instytut Żywności i Żywienia. Dorośli, którzy są rodzicami, dbając o prawidłowy rozwój oraz zdrowie swojego dziecka od jego najmłodszych lat, powinni starać się o to, by znało ono właściwe nawyki żywieniowe i aby to właśnie na nich opierało swoje codzienne funkcjonowanie. Do osiągnięcia tego celu pomocna będzie Piramida Zdrowego Żywienia i Stylu Życia Dzieci i Młodzieży (4-18 lat), o której wcześniej wspominałam i którą umieszczam na końcu artykułu.
Podsumowując, pamiętajmy o tym, że otyłość u dzieci jest stale rozwijającym się zagrożeniem, które za kilka lat może okazać się drastyczne w skutkach dla najmłodszych obywateli naszego świata oraz całego społeczeństwa. Aby zapobiec konsekwencjom nadmiernej masy ciała – należy wdrażać zdrowe nawyki żywieniowe do życia swoich dzieci. Najmłodszym pokoleniom powinno się wskazywać wartościowe produkty żywnościowe i starać się ograniczać te mniej wartościowe a nawet eliminować te wręcz szkodliwe, które są spożywane w nadmiernych ilościach. Przy tym wszystkim należy jednak pamiętać, że dzieci nie powinno się odchudzać, a jedynie wskazywać im – co będzie lepszym wyborem dla ich zdrowia i dobrego samopoczucia.
Autorką artykułu jest Natalia Gruszfeld – dietetyk kliniczny